تهیه نقشه آرسنیک در خاک‌های استان آذربایجان شرقی و بررسی امکان کنترل آزادسازی آن (مطالعه موردی شهرستان هشترود)

Authors

  • حسن توفیقی * گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناورزی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
  • محسن فرحبخش گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناورزی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
  • مصطفی مارزی گروه علوم و مهندسی خاک، دانشکده مهندسی و فناورزی کشاورزی، پردیس کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه تهران، کرج، ایران
  • کریم شهبازی بخش آزمایشگاه ها، موسسه تحقیقات خاک و آب، کرج، ایران
Abstract:

آرسنیک عنصری سمی بوده و سطوح افزایش‌یافته آن در منابع آب و خاک مشکلات متعددی را برای مردم شهرستان هشترود به وجود آورده است. فقدان اطلاعات در مورد وضعیت خاک منطقه به آرسنیک باعث شد تا تحقیق حاضر با هدف بررسی غلظت و پراکنش آرسنیک در خاک­های منطقه هشترود و بررسی امکان کنترل آزادسازی آن طراحی و اجرا شود. به این منظور 53 نمونه خاک سطحی از منطقه جمع­آوری و غلظت آرسنیک کل آن‌ها اندازه­گیری و نقشه پراکنش غلظت آرسنیک تهیه شد. به‌منظور بررسی امکان کاربرد مواد اصلاحی برای کاهش آزادسازی آرسنیک، پنج نمونه خاک آلوده انتخاب و مواد اصلاحی گچ و هیدروکسید آهن هر کدام در سه سطح به آن‌ها افزوده شد. نتایج نشان داد که خاک­های منطقه آلوده به آرسنیک هستند؛ به­طوری­که میانگین غلظت آرسنیک در کل خاک­های مورد مطالعه 36/49 میلی­گرم بر کیلوگرم بود اما بیش از 80 درصد خاک­های مورد مطالعه غلظتی کمتر از حد مجاز داشتند. خاک­های کشاورزی روستاهای قوپوز و قزللو بیشترین مقدار آلودگی به آرسنیک را داشتند. کاربرد هیدروکسید آهن باعث کاهش معنی­دار آزادسازی آرسنیک در خاک­های مختلف شد؛ به­طوری­که کاربرد 10 تن در هکتار هیدروکسید آهن به ترتیب 5/64، 4/82، 7/83، 9/98 و 100 درصد مقدار آرسنیک محلول را در خاک­های 1، 2، 3، 4 و 5 کاهش داد و افزایش سطح کاربرد در این مطالعه باعث کاهش شدیدتر آزادسازی آرسنیک شد. به‌طور مشابه گچ نیز باعث کاهش معنی­دار آزادسازی آرسنیک شد و آزادسازی کمتر آرسنیک با افزایش کاربرد گچ مشاهده شد. در مقایسه با گچ، هیدروکسید آهن ماده اصلاحی بسیار مؤثرتر و مناسب‌تری می­باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی منشا آلودگی منابع طبیعی به آرسنیک در توابع شهرستان هشترود، استان آذربایجان شرقی

زمینه و هدف: آلودگی آرسنیک خاک ها و آب های سطحی و زیرزمینی به دلیل پتانسیل بالای آن برای ورود به زنجیره غذایی، تهدید بزرگی برای سلامت بشر می باشد. در منطقه هشترود واقع در استان آذربایجان شرقی،  شواهد مربوط به آلودگی آرسنیک به صورت ناراحتی های پوستی گزارش شده است. هم چنین این آلودگی ممکن است کاهش کمی و کیفی محصولات کشاورزی و یا ایجاد عوارض خاصی در دام­ها را در پی داشته باشد، که به دلیل عدم آگاهی...

full text

بررسی منشا آلودگی به آرسنیک در خاک و محصولات کشاورزی توابع شهرستان هشترود، استان آذربایجان‌شرقی

زمینه و هدف: غلظت آرسنیک در خاک‌ و آب می‌تواند در اثر‌ فرایندهای طبیعی مانند رسوب خاکسترهای آتشفشانی، معدن‌کاوی، تخلیه‌های زمین گرمایی ،اکسایش و انحلال کانی‌ها افزایش یابد. همچنین کاربرد علف‌کش‌ها و کودهای حیوانی در کشاورزی می‌تواند باعث افزایش غلظت آرسنیک محیط شود. در منطقه هشترود واقع در استان آذربایجان شرقی،  شواهد مربوط به آلودگی آرسنیک گزارش  شده است که احتمال دارد به علت ...

full text

بررسی منشا آلودگی منابع طبیعی به آرسنیک در توابع شهرستان هشترود، استان آذربایجان‌شرقی

زمینه و هدف: آلودگی آرسنیک خاک‌ها و آب‌های سطحی و زیرزمینی به دلیل پتانسیل بالای آن برای ورود به زنجیره غذایی، تهدید بزرگی برای سلامت بشر می‌باشد. در منطقه هشترود واقع در استان آذربایجان شرقی،  شواهد مربوط به آلودگی آرسنیک به صورت ناراحتی های پوستی گزارش شده است. هم چنین این آلودگی ممکن است کاهش کمی و کیفی محصولات کشاورزی و یا ایجاد عوارض خاصی در دام­ها را در پی داشته باشد، که به دلیل عدم آگاهی...

full text

بررسی تراکم فلزات سنگین و تعیین همبستگی بین آن ها با ویژگی های خاک در توابع شهرستان هشترود، استان آذربایجان شرقی

زمینه و هدف: مقادیر بالای فلزات سنگین در آب های سطحی و زیرزمینی روستاهای اطراف شهرستان هشترود، باعث می شود که خاک های پذیرنده این منابع آبی، با فلزات سنگین آلوده گردند. تعیین میزان کل فلزات سنگین در خاک­های روستاهای آلوده اطراف شهرستان هشترود و تعیین رابطه احتمالی بین عناصر و نیز بین ویژگی های خاک و  عناصر اهداف این مقاله را در بر می گیرند. روش بررسی:  پس از انجام  بررسی­های صحرایی و نمونه­بردا...

full text

ارزیابی مدیریت پایدار اراضی کشاورزی استان آذربایجان شرقی (مطالعه موردی شهرستان ملکان)

هدف پژوهش حاضر ارزیابی مدیریت پایدار اراضی کشاورزی در شهرستان ملکان می‌باشد. جامعه آماری شامل کشاورزان گندمکار بود که 162 نفر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای انتخاب شده‌اند. ابزار تحقیق پرسشنامه‌ای بود که روایی آن بر اساس نظرات اساتید دانشگاه و کارشناسان جهاد کشاورزی شهرستان ملکان و پایایی آن از طریق ضریب آلفای کرونباخ (71/0) تأیید شد. روش سنجش پایداری نیز مبتنی بر ساخت شاخص ترکیبی به تف...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 51  issue 8

pages  2101- 2110

publication date 2020-10-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023